การปฎิบัติตัวหลังผ่าตัดท่อน้ำตาอุดตัน
การปฎิบัติตัวหลังการผ่าตัดแก้ไขเปลือกตา, ท่อน้ำตา หรือการผ่าตัด รอบดวงตา
คำแนะนำสำหรับคนไข้
คำแนะนำต่อไปนี้สำหรับท่านผู้เพิ่งได้รับการผ่าตัดแก้ไขเปลือกตา, ท่อน้ำตา
หรือการผ่าตัด รอบดวงตา การปฏิบัติตามคำแนะนำนี้จะทำให้แผลของท่านหายเร็วและ
ปลอดภัย
ก่อนกลับบ้านท่านจะได้รับบัตรนัดสำหรับการมารับการตรวจครั้งต่อไป
การรับประทานอาหาร ท่านสามารถรับประทานอาหารได้ตามปกติ
เมื่อใดท่านควรปรึกษาแพทย์
- มีอาการปวดบริเวณแผลอย่างมาก โดยไม่บรรเทาหลังจากรับประทานยา
พาราเซตตามอล
- บริเวณแผลมีอาการบวมแดงอย่างมาก และ/ หรือ มีหนองบริเวณแผล
- มีอาการตามัวลงอย่างชัดเจน
- มีเลือดออกมากผิดปกติจากบริเวณแผล หรือไม่หยุดหลังจากประคบด้วย
ความเย็นแล้ว
- มีอาการปวดตาร่วมกับอาการคลื่นไส้
- มีอาการมองเห็นไฟแล็บ หรือมองเห็นเงาดำเป็นลักษณะฉากมืดบังการมองเห็น
ยาป้ายตาที่ได้รับ
ถ้าท่านไม่ไดัรับการปิดผ้าก๊อซที่ตาของท่าน ท่านสามารถใช้ยาหยอดตาหรือยาป้ายตา
ที่ได้รับได้เลย ตามคำแนะนำ ในเอกสารกำกับยา
การประคบน้ำเย็น
- ท่านควรได้รับการประคบด้วยความเย็น (Ice Pack) ซึ่งควรเริ่มทำการประคบทันที
หลังผ่าตัด, ระหว่างทางกลับบ้าน และรวมถึง ๗๒ ชั่วโมงแรกหลังผ่าตัด ท่านควรเริ่ม
ประคบนาน ๒๐ นาที และพัก ๒๐ นาที และประคบต่ออีก ๒๐ นาทีไปเรื่อย ๆ การ
ประคบน้ำแข็งจะช่วยให้แผลยุบบวมและหายเร็วยิ่งขึ้น ท่านไม่จำเป็นต้องประคบน้ำแข็ง
ในขณะที่ท่านนอนหลับ
- การทำที่ประคบเย็นด้วยตัวเองท่านอาจใช้น้ำแข็งบดก้อนเล็ก ๆ หรือใช้น้ำแข็ง
ก้อนที่เล็กมากๆ ใส่ถุงพลาสติกที่สะอาด ซึ่งการทำเช่นนี้จะช่วยให้น้ำแข็งสามารถให้
ความเย็นได้ทุกส่วนรอบ ๆตา แล้วใช้ผ้าขนหนูที่สะอาดห่อรอบถุงพลาสติกหรือใช้ผ้า
ก๊อซชุบน้ำหมาด ๆ วางก่อนที่จะประคบน้ำแข็ง
หลังประคบด้วยความเย็น ๗๒ ชั่วโมงแล้ว ท่านควรดูแลแผลต่อด้วยการประคบ
อุ่น ซึ่งจะช่วยลดอาการบวมและฟกช้ำได้เป็นอย่างดี
อาการบวม
ตามปกติของการผ่าตัดรอบ ๆตาจะมีอาการบวมและฟกช้ำเกิดขึ้นได้ ซึ่งอาการ
บวมและฟกช้ำอาจจะถูกสังเกตว่าเกิดมากขึ้นได้ในวันที่ ๒ หรือ ๓ หลังผ่าตัด ในบางราย
อาจเห็นบริเวณรอบเปลือกตาล่างหรือแก้มมีลักษณะมีสีคล้ำขึ้นได้ซึ่งเกิดขึ้นได้ตามแรง
โน้มถ่วง
การใช้น้ำแข็งประคบจะทำให้อาการเหล่านี้เกิดน้อยลงและหายเร็วขึ้นมาก
ท่านอาจจะมีอาการน้ำตาไหลมากขึ้น, อาการแพ้แสงสว่าง, อาการคัน, น้ำตามีสี
แดงปนเลือด และอาการตึงที่เปลือกตาได้ อาการเหล่านี้ควรจะดีขึ้นเรื่อยๆ ทุกวันๆ ถ้า
ท่านมีอาการบวมอย่างรุนแรง หรือมีอาการดังกล่าวคงอยู่ หรือแย่ลงไม่ทุเลาขึ้นเลย
แนะนำให้ปรึกษาจักษุแพทย์ของท่านทันที
กิจกรรม
- อย่าถูหรือขยี้ตาของท่าน
- หลีกเลี่ยงการออกแรงมากๆ, การก้ม และการเบ่ง ในช่วงหลังผ่าตัดสัปดาห์
แรกหลังผ่าตัด
- หลีกเลี่ยงการไอ หรือ จามอย่างรุนแรง ถ้าท่านมีอาการไอมาก ท่านควรรับ
ประทานยาแก้ไอ
- ถ้าท่านมีอาการท้องผูก ควรใช้ยาระบาย
- ท่านสามารถทำกิจกรรมได้ตามปกติ แต่ควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้อง
เคลื่อนไหวหรือขยับศรีษะมากเกินไป
- ควรงดกิจกรรมที่ต้องเคลื่อนไหวมากหรือการออกกำลังกายอย่างน้อย ๒
สัปดาห์หลังการผ่าตัด
- ท่านสามารถอาบน้ำได้ตามปกติ แต่ควรหลีกเลี่ยงน้ำ, สบู่ หรือ แชมพู เข้า
บริเวณตาและรอบๆแผล
- ท่านสามารถสระผมได้ โดยเป็นลักษณะนอนและให้ผู้อื่นสระให้ พยายาม
อย่าให้น้ำสกปรกเข้าบริเวณตาหรือแผล
- ในช่วงสัปดาห์แรก ให้นอนศีรษะสูงโดยนอนหนุนหมอนสองใบ และห้ามนอน
คว่ำหน้า
- กรุณาหลีกเลี่ยงการแต่งหน้าประมาณ ๒ สัปดาห์เป็นอย่างน้อยหรือจนกว่า
แผลจะหาย
โปรดนำยาที่ท่านได้รับ และใช้ในช่วงหลังผ่าตัด ติดตัวมาด้วยทุกครั้งที่มาพบแพทย์ เพื่อ
ให้แพทย์พิจารณาปรับขนาดของยาให้ท่าน
อาการเลือดออก
บางครั้งหลังผ่าตัดอาจมีเลือดไหลซึมเป็นจุดเล็ก บริเวณแผลที่เย็บได้ ท่านอาจใช้
ผ้าก๊อซบางๆ ประคบหรือกดเบาๆที่แผลให้เลือดหยุดไหลได้
- กรณีที่ท่านได้รับการผ่าตัดแก้ไขท่อน้ำตาตัน บางครั้งอาจพบว่ามีเลือด
ไหลซึมๆจากแผลมาที่จมูก หรือกลืนลงคอได้ ท่านอาจได้รับการติดผ้าก๊อซที่
จมูกเพื่อช่วยซับเลือดได้
- ห้ามจามหรือสั่งน้ำมูกอย่างรุนแรง
กรณีที่มีเลือดไหลอย่างมากและไม่หยุด กรุณาปรึกษาแพทย์ของท่านทันที
ไหมที่เย็บแผล
ท่านควรดูแลแผลของท่านให้แห้งและสะอาด ท่านอาจทำความสะอาดแผลโดย
ใช้ สำลีพันปลายไม้ที่สะอาด เช็ดทำความสะอาดวันละ 2 ครั้ง
- ไหมที่เย็บบริเวณใกล้รูจมูก จะถูกตัดออกโดยแพทย์ของท่าน เมื่อท่านมาพบแพทย์ในครั้ง
ต่อไป
- ไหมที่เย็บภายในรูจมูกที่ลึกบริเวณใกล้ถุงท่อน้ำตาจะละลายไปเอง
นพ. ณัฐวุฒิ วะน้ำค้าง
Ophthalmologist
Ophthalmic Plastic and Reconstructive Surgeon
(Clinical fellowship in Ophthalmic Plastic and Reconstructive
Surgery, University of California, San Diego, USA.)
9/99 ซอยรัชดาภิเษก 33 ถนน รัชดาภิเษก ลาดยาว จตุจักร Tel: 02-911-0838 Mobile: 081-819-9967 Fax: 02-911-0838
